همانطور که در قسمت اول مقاله بهترین سیستم گرمایش و سرمایش

گفته شد؛ انتخاب تاسیسات مناسب اهمیت فراوانی دارد. لطفا ادامه مطلب را مطالعه فرمایید:

۱ – مناطق جغرافیایی و محاسبه و انتخاب دستگاههای سرمایشی و گرمایشی

وقتی صحبت از موقعیت جغرافیایی به میان می آیند مهمترین مقوله سردسیر یا گرمسیر یا معتدل بودن محل منظور میباشد در علم جغرافیا به مکانی سردسیر گفته میشود که در طول مدت فصل گرمادر آن کوتاه میباشد و اختلاف دمای گرم ترین روزباسردترین روز زیاد میباشد.

و بالعکس آن جهت مناطق گرمسیر صادق میباشد . نمونه بارز آن متوان به مناطق ییلاقی اطراف شهرها و مناطق ییلاقی کوهستانی اشاره کرد . قاعدتاً جهت انتخاب نوع و ظرفیت دستگاههای سرمایشی و گرمایشی محاسباتی با ضرائب بالاتر یا پایین تر منظور میشود چه بسا که در بعضی نقاط سردسیر نیاز به نصب و استفاده از دستگاه های سرمایشی نباشد و در مناطقی همچون جنوب ایران نیازی به دستگاههای گرمایشی احساس نمیشود.

۲ – نوع حاملهای انرژی و انتخاب دستگاههای سرمایشی گرمایشی

در کشور ، ایران رایج ترین و به صرفه ترین حامل انرژی جهت استفاده در ساختمانها به ترتیب گاز ،گازوئیل ، برق ، مازوت ( نفت سیاه یا نفت کوره ) میباشد در شهرها: گاز، در مناطق ییلاقی و کوهستانی: گازوئیل یا برق و در کارخانجات یا پروژه های صنعتی گازوئیل و مازوت بیشتر مورد استفاده است.

۳ – کاربری ساختمانها و انتخاب دستگاههای سرمایشی و گرمایشی

هر ساختمان با یک کاربری مشخص ساخته میشود کاربری های در نظر گرفته شده برای ساختمان از لحاظ هدر رفت (پرت انرژی) متفاوت هستند ساختمانهای مسکونی از آنجا که رفت و آمد در آنها بسیار کمتر از ساختمان های تجاری و اداری است از پایین ترین اتلاف انرژی برخوردار هستند ومراکز خرید و واحدهای تجاری با رفت و آمد بالا دمای زیادی را هدر میدهند. در محاسبات ظرفیتها و انتخاب نوع مولدهای سرمایشی و گرمایشی مبحث هدر رفت و اتلاف انرژی از مهمترین مولفه ها به حساب می آیند .

۴ – مقدار زیربنا و ارتفاع ساختمان و انتخاب نوع سیستم گرمایش و سرمایش

در انتخاب دستگاههای سرمایشی گرمایشی برای پروژه و واحد های با زیربنای بالا و یا ارتفاع بالا (برجهای مسکونی ) دست طراحان و مهندسان و سازندگان به اندازه ساختمانهای معمولی باز نیست در برجهای مسکونی امکان استفاده از دستگاههای مستقل توجیه اقتصادی نداشته و به لحاظ کیفیت ساخت و فروش و گرید و ساختمان و کلاس کاری منطقی نمی‌باشد در مقابل در ساختمانهای معمولی و با گرید کاری پائینتر و با توّجه به قیمت تمام شده محصولات گران و پرهزینه توجیه اقتصادی ندارد.

۵ – میزان بهره وری و انتخاب نوع دستگاههای سرمایش و گرمایشی

در صنعت ساختمان کلیه تجهیزات تولید شده بر اساس میزان انرژی ورودی و انرژی خروجی میزان بهره وری مشخصی دارند که در ایران توسط  برچسب انرژی مشخص میشود. انتخاب دستگاههایی با گرید انرژی بالاتر میتواند در آینده برای ساکنین هزینه کمتری داشته باشد هرچند برای سازنده هزینه بیشتری دارد هرچه بهره وری بالاتر و میزان مصرف کمتر باشد باالطبع تجهیزات از عملکرد بهتری برخوردار میشوند.

۶ – میزان بودجه در نظر گرفته شده برای خرید تجهیزات سرمایشی و گرمایشی

در پروژه های ساختمانی علاوه بر جدول زمانبندی پیشرفت پروژه سازندگان یک برنامه ریزی دقیق برای هزینه و قیمت تمام شده ساختمان در اختیار دارند وبر اساس آن تأمین بودجه و سرمایه گذاری میکنند. در بعضی پروژها بودجه به اندازه ای در نظر گرفته نشده است که بتوان دستگاههای مناسب استفاده کرد اجباراً باید از دستگاههای جایگزین با هزینه کمتر استفاده شود. هزینه خرید ، اجرا ، و بهره برداری بعضی از تجهیزات بسیار بالا است .

۷ – استقلال واحد ها در هزینه مصرفی در انتخاب تجهیزات گرمایش و سرمایش

در صنعت ساختمان یکی از مولفه های انتخاب سیستم های سرمایشی و گرمایشی ، بحث مستقل بودن آپارتمانها در هزینه های آبونمان است . ممکن است در بعضی مناطق با توّجه به سطح فرهنگ آپارتمان نشینی با نوسان هزینه های اشتراکی مانند آب و برق وگاز مشکلاتی بوجود آید و در مناطقی دیگر ساکنین با افزایش چند برابری هزینه شارژ مشکلی نداشته باشند .سازندگان و طراحان و مهندسان با توّجه به قیمت آپارتمان و کلاس فرهنگی منطقه در انتخاب دستگاههای حرارتی و برودتی دقت زیادی میکنند هرچند که ممکن است در تأمین بودجه این تجهیزات و پیچ و خم های اداری بامشکلات زیادی دست و پنجه نرم کنند .

۸ – محل احداث ساختمان و کیفیت و قیمت آپارتمان تأثیر گذارترین مولفه در انتخاب تجهیزات سرمایشی و گرمایشی

به عنوان مثال در شهر تهران مناطقی هستند که قیمت آپارتمان به گونه ای است که خریداران چندین میلیارد تومان برای خریدآپارتمان هزینه میکنند و بر اساس همین هزینه ها از تجهیزات سرمایشی و گرمایشی ، مصالح ، دکور ، نمای ساختمان و دیگر امکانات رفاهی و امنیتی برخوردار می‌شوند در چنین آپارتمان هایی اگر هزینه خوبینشود مشتری میلی به خرید آن ندارد و اگر همین تجهیزات و امکانات در مناطقی که قیمت آپارتمانها پائینتر باشد استفاده شود برای سازندگان توجیه اقتصادی ندارد لذا انتخاب تجهیزات سرمایشی و گرمایشی مناسب هم در قیمت تمام شده آپارتمان تأثیر گذار است و هم در فروش آن به مشتریان مشکل پسند.

۹ – مصالح به کار رفته در ساختمان و تأثیر آن در انتخاب تجهیزات سرمایشی و گرمایشی

امروزه با توّجه به نظارت مستقیم سازمان نظام مهندسی بر ساختمانها از مصالحی استفاده میشود که در مباحث تنظیم مقرّرات ملّی ساختمان گنجانده شده است امّا دیده شده است که بعضی سازندگان از مصالح غیر استاندارد استفاده میکنند که این مصالح مغایر با مبحث ۱۹ مقرّرات ملّی ساختمان است و درمقابل اتلاف انرژی و هدر رفت سرما و گرما بسیار ضعیف هستند.
از جمله این مصالح میتوان به درب و پنجره های دوجداره یو پی وی سی و بلوک های دیواری عایق دار اشاره کرده که بسیار بسیار در اتلاف انرژی و هدر رفت سرما و گرما تأثیر گذار است. اگر مبحث اتلاف و هدر رفت انرژی و دما در ساختمانها رعایت نشود، تجهیزات گرمایشی و سرمایشی فارغ از هزینه های جاری باید ظرفیتها با ضرایب بالاتری محاسبه شود. وقتی ضرایب بالاتری در نظر گرفته شود ممکن است در انتخاب دستگاهها محدودیت ایجاد شود و نوع دستگاه و نسل آن موقع انتخاب دستخوش تغییراتی شود.

۱۰ – سلیقه کارفرما در انتخاب تجهیزات سرمایشی و گرمایشی

در کشور ما سلیقه کارفرماست که به طراحان و مهندسان خط مشی و دستور میدهد. این خط مشی و انتظارات کارفرما بر گرفته از شنیده ها ، دیده ها و تجربیات کارفریان است که گاهاً باعث علاقه یا نفرت از یک نوع خاص سیستم سرمایش و گرمایش میشود . سهولت اجرا، بازدهی مناسب پیچ و خم های اجرا و هزینه های یک سیستم از فاکتورهای اصلی این فرآیند می‌باشند. در نهایت و به طور کلی نظر و سلیقه کارفرما بر تمام فاکتورهای گفته شده ارجعیت دارد.

موُلف : آقای مسعود بختیاری